lesson ile etiketlendi

3ds Max Arayüz ve Temel Bilgiler – 8

  • Standart ve Extended Geometrik Objeleri Çizme
  • Objeleri çizdikten sonra parametreleri değiştirme
  • Grid (Izgara) ve koordinat sistemi
  • Autogrid özelliği kullanarak çizim
  • Diğer standart ve Extended obje çeşitleri

Standart ve Extended Geometrik Objeleri Çizme ve Değiştirme İşlemleri

3ds Max programında bir çok yoldan modelleme yapılabilir, bu yöntemler içinde en çok kullanılan yöntemlerden biri, bu bölümde göreceğiniz Standart ve Extended objelerden türetilmiş extended primitives 3 boyutlu  hazır geometrileri kullanmaktır. Bu bölümde bu geometrik objelerin çeşitlerini nasıl çizildiğini ve parametrelerini öğreneceksiniz. Bu objeleri ne kadar iyi tanırsanız ileride öğreneceğiniz modelleme araçlarını bu objeler üzerinde kullanabilir ve bir heykeltraş gibi sonuca en kısa zamanda giderek istediğiniz çizimleri yapabilirsiniz.

Bu bahsettiğimiz  objeleri;

Command Panel > Create > Geometry > Standart Primitives ve Extended Primitives altından ekleyebilirsiniz.

         

Standart Primitives (Standart Basit Geometriler) altında kutu, küre,silindir, koni, pramit v.b. gibi objeleri çizebiliriz. Extended Primitives altındaki objeler standart objelere benzerler ama parametreleri ile biraz daha karmaşıktırlar. Örnek olarak kutu (box) yerine chamferbox yani köşeleri yuvarlak kutular çizebilriz. Şimdi bu objelerin çeşitleri nelerdir ? Sahnemize nasıl ekleyebiliriz ? sorularının cevaplarına bakalım.

Objeler Nasıl Çizilir ?

Mouse kullanarak çizim yapma  : 3ds Max’de çizim yapmanın en çok kullanılan ve en pratik yöntemdir. Çünkü mouse ile yaptığınız bir çizim daha sonra çok rahat bir şekilde parametre vererek değiştirebilirsiniz.

Box(Kutu) Objesi Çizelim :

  1. Command Panel > Create > Geometry > Standart Primitives panelinde box butonuna tıklayalım. Tıkladığımızda buton sarı renk alacaktır. Mouse ikonunu perspektif çalışma ekranına getirin.
  2. Mouse sol tuşa basarak sürükleyin. Bu sizin tabanın genişliği ve uzunluğunu vermenizi sağlayacak. İstediğiniz taban büyüklüğünü elde ettikden sonra tıklayın.
  3. Şimdi ise yüksekliği verebilirsiniz. Yüksekliğini verdikten sonra bir defa daha tıklayın. Bu tıklama ile çizimi bitiriniz. Yandaki menülerden parameters altındaki Lenght (Uzunluk) Width (Genişlik), Height (Yükseklik)değerlerinin olduğu parametre kutucuklarına girerek kendiniz klavyeden rakam girebilirsiniz. Spinner dediğimiz aşağı yukarı okların üzerinde mouse sol tuşu tıklayarak parametreleri değiştirerek sonucu sahnede interaktif bir şekilde gözlemleyebilirsiniz.

Çizim yapmak için box butonuna tıkladığınızda yapacağınız çizimin ölçülerini ve bazı özelliklerini tamamlayabileceğiniz menüler gelir. Yaptığınız çizimin sonundaki en son tıklamayı yaptığınızda çizim bitirmiş olursunuz, bu sırada yen bir tıklama yapmassanız yandaki parametre menüsünden objenin ölçü değerlerini değiştirebilirsiniz. Yeni bir tıklama yaptığınızda yeni objeye ait parametreler gelecektir. Bir önceki çizdiğiniz objenin parametreleri Modify menüsüne aktarılacaktır.

Çizim aracı açıkken mouse sağ tıklama

Çizim aracı tıkladığınızda sarı yanar. Sarı ışık yandığı sürece program çizim yapmanızı bekler. Diğer objeleri seçemessiniz. Diğer objeleri seçmek veya başka bir araca geçmek için mouse sağ tıklayarak çizim aracından çıkabilirsiniz.

Shepre (Küre) Objesi Çizelim :

  1. Command Panel > Create > Geometry > Standart Primitives panelinde Shepre butonuna tıklayalım. Tıkladığımızda buton sarı renk alacaktır Mouse ıkonunu perspektif çalışma ekranına getirin.
  2. Daha sonra mouse sol tuşa basarak sürükleyin. Bu hareketle kürenin yarı çapını (Radius) tanımlayabilirsiniz.Tıklayarak çizimi bitirin. Tekrar tıklamadan yandaki command panel altında gelen küreye ait menülerden parameters altındaki değerleri değiştirebilirsiniz.

Segments : Objenin yüzeyini parçalara bölen değerlerdir. Özellikle Modelleme konularında daha iyi anlayacağımız bu değerler çok önemlidir. Segment sayıları objenin yüzeyini parçalara bölerek geometrik detayını artırır ve objelerin daha yumuşak görünmesini sağlayabilir.

Hemisphere : Bu değer kullanarak yarım küre yapabilirsiniz.

Slice : Objeleri dilimler, slice ile objeleri değiştirebilmek için slice on kutucuğunu işaretlemeniz gerekir.

Base Pivot : Kürenin merkezini tabanına alır.

Yukarıda kürede gördüğünüz gibi 3ds Max içinde olan standart 3 boyutlu  basit geometrileri çizdikden sonra parametreleri ile oynayarak farklı şekiller elde edebilyoruz. İleride öğreneceğimiz modelleme araçlarını bu ürettiğimiz geometriler üzerinde kullanabiliriz.

3ds Max Arayüz ve Temel Bilgiler – 7

VIEWPORTS CONTROLS

(Çalışma Ekranı Kontrol Araçları)

Muhtemelen ne zaman çizim yapacağınız konusunda sabırsızlanıyorsunuzdur, programın arayüzünü ve çalışma sahnemizi tanıtarak başladığımız konu akışında sıra sahnemizi nasıl kontrol edeceğimizi öğrenmeye geldi. Ne kadar iyi çizim yaparsak yapalım sahnemizi iyi bir şekilde kontrol etmediğimiz sürece 3ds Max üzerinde iyi bildiğinizi düşündüğünüz araçları verimli kullanamayız. Bundan dolayı bu konuda sahnemizdeki objeleri nasıl yakından görürüz, sahne içinde 3 boyutta nasıl dolaşırız v.b. bunun gibi fonksiyonları içeren viewport kontrol araçlarını öğreneceğiz. Bu araçları ne kadar iyi bilirseniz çalışırken çalışma ekranı içinde objeler üzerinde hakimiyetinizde o ölçüde başarılı olacaktır.

Screenshot_1.png

Zoom : Bulunduğunuz çalışma ekranının üzerine gelerek mouse sol tuşa basılı tuttuktan sonra mouse aşağı ve yukarı yönlere hareket ettirerek kullanılır. Denediğiniz anlayacağınız gibi bu kontrol aracı görüntüyü yakınlaştırır veya uzaklaştırır.

Zoom All : 4 çalışma ekranını aynı anda yakınlaştırır ve uzaklaştırır. Çalışma ekranın üzerine gelerek mouse sol tuşa basılı tuttuktan sonra mouse aşağı ve yukarı yönlere hareket ettirerek kullanılır.

Zoom Extents : Bu araca tıkladığınızda seçili olan çalışma ekranı içindeki tüm objeleri ekrana sığdırır.

Zoom Extents Selected : Bu araca tıkladığınızda seçili olan çalışma ekranı içinde sadece seçtiğiniz objeyi ekrana sığacak şekilde yakınlaştırır.

Zoom Extents All : Tıkladığınız tüm çalışma ekranlarında objeleri ekrana sığacak şekilde yakınlaştırır.

Zoom Extents All Selected : Seçili objeyi tüm çalışma ekranlarında ekrana sığacak şekilde yakınlaştırır.

Field of View (FOV) : Gerçek kameralarda olduğu gibi kameranın içindeki lensler sayesinde kamera bulunduğu yerden hareket etmeden daha geniş veya dar bir alanı görüntüleyebilir. Filed of View aracı ile perspektif çalışma ekranında da bu şekilde kullanılabilir. Perspektif de çok fazla kontrolü olmayan bu araç doğru kullanılmadığında objelerin görünümünde bozulmalar olur. Kameralar konusunda tekrar göreceğimiz bu aracı kameralar üzerinde kullanmanızı tavsiye ederiz. Çünkü kameralar üzerinde bu değer görülebilir ve parametrik olarak değiştirilebilir. Dolayısıyla sahnemiz üzerinde çok daha rahat bir kontrol sağlar. FOV aracını çalışma üzerinde mouse sol tuşa basılı tutarak mouse aşağı ve yukarı yönlere hareket ettirerek zoom aracı gibi kullanabilirsiniz.

Region Zoom : Bölgesel yaklaşma yapabilirsiniz. Çalışma ekranınızda mouse sol tuşa basarak sürükleyerek bir bölge belirleyin, mouse sol tuştan parmağınızı çektiğinizde araç seçtiğiniz bölgeyi ekrana yaklaştıracaktır.

Pan : Çalışma ekranını kaydırmak içindir. Mouse sol tuşa basılı tuttukdan sonra mouse her yöne serbest bir şekilde hareket ettirerek kullanabilirsiniz. Klavyeniz üzerinde Shift + Pan düz bir şekilde dikey ve yatay pan yapmanızı sağlar. Ctrl + Panyaptığınız taşıma işlemini daha hızlı yapar.

Walk Through : Bu viewport kontrol aracı ile çalışma sahnesinin içinde çok rahat dolaşabilirsiniz. Bu durumu elinizde bir kameradan bakarken kameranızı sağa, sola veya aşağı, yukarı açılı bir şekilde oynatarak gezinmeye veya FPS yani First Person Shoot tarzı bilgisayar oyunlarında oynadığınız karakterin gözünden sahneyi dolaşmaya da benzetebilirsiniz. Bu aracı mouse sol tuşa basılı tuttuktan sonra mouse her yöne serbest bir şekilde hareket ettirerek ve bu hareket sırasında A,S,W,E (Yön tuşları)ileri, geri,sağa,sola hareket ederek kullanabilirsiniz. İpucu bu hareketleri Q hızlandırır ve Z ise yavaşlatacaktır.

Arc Rotate : Sahnenin içinde dönerek dolaşmanızı sağlar. Çalışma ekranı üzerinde mouse sol tuşa basılı tuttuktan sonra çıkan sarı halkanın ortasına gelerek mouse her yöne serbest bir şekilde hareket ettirerek kullanabilirsiniz. Shift + Arc Rotate ile düz bir şekilde dikey ve yatayda sahne içinde dönebilirsiniz. Veya Arc Rotate aracına tıkladığınızda çalışma ekranı üzerine gelen sarı halkanın üst, alt ve yanlarında bulunan karelerin üzerine gelerek de sadece dikey ve yatay döndürme yapabilirsiniz.

Arc Rotate Selected : Seçili olan objenin etrafında döner.

Arc Rotate SubObject : 3ds Max de modelleme yaparken objelerin alt objelerini seçeriz. Bu alt objeler bir kutunun üzerindeki nokta, kenar, yüzey v.b. gibi olabilir. Bu araç çalışma ekranı içinde seçili olan alt objelerin etrafında dönmemizi sağlar.

Çalışma Ekranı Üzerinde Kullanabileceğiniz Faydalı Bazı Özellikler ve Kısa Yollar

  1. Çalışma Ekranı Üzerindeki Değişiklikleri Geri Alma İşlemleri (Undo/Redo)
    Çalışma ekranı içinde kontrol araçları ile yaptığınız yaklaştırma, döndürme v.b. değişiklilere geri alma işlemi yapabilirsiniz. Bunun için geri alma işlemi yapmak istediğiniz çalışma ekranının isminin üzerine sağ tıkladıkdan sonra açılan menüden  Undo View Rotate seçerek yapabilirsiniz. “Undo ……..” yanın en son yaptığınız işlemin ismi yazar. Bu işlemin klavyeden kısayol tuşu : Shift + Z Redo’nun ise Shift + Y
    Screenshot_2.png
  2. Çalışma Ekranını Kaydetme
    Bulunduğunuz çalışma ekran görüntüsünü kayıt edebilirsiniz. Bunun için üstteki ana menülerden Views -> Save Active Pespective View tıklayarak yapabilirsiniz. Sakladığınız ekranı geri getirmek için Restore Active Perpective Viewkullanabilirsiniz. “Save Active ……..” yanındaki yazacak isim seçtiğiniz çalışma ekranı görünüşüne göre değişir.
  3. Mouse ve Klavye Kullanarak Kullanabileceğiniz Çalışma Ekranı Kontrol Araçları
    –     Mouse ortasındaki tekerleği döndürerek zoom yapabilirsiniz.
    – Mouse ortasındaki tekerlek üzerine basılı tutarak Pan yapabilirsiniz.
    – Klavyeden ALT tuşuna basılı tutarken aynı anda mouse ortasındaki tekerlek üzerine basılı tutarak ekran içinde arc rotate yapabilirsiniz. CTRL + R klavyeden aracı aktif hale getirerek kullanabilirsiniz.
    – Zoom extents : “ALT + CTRL + Z
    – Seçili objeyi zoom extents “Z”
    – “ALT + W” tam ekran yapar.

Çalışma ekranı üzerinde iken “V” harfine basarak çıkan bu menü ile çalışma ekranlarında geçişler yapabilirsiniz.

Screenshot_3.png

3ds Max Arayüz ve Temel Bilgiler – 6

Unit Setup (Ölçü Birimi Ayarı)

File -> New veya Reset komutu ile açtığınız bir sahne içinde, çizime başlamadan önce kullanacağınız ölçü birim sitemini belirlemelisiniz. Fefault yani 3ds MAx ilk açıldığında ölçü birim sistemi amerikalıların kullandığı ölçü sistemine göredir. Bu birim sistemini ülkemizde çoğunlukla kullanılan metre ve cm ölçülerinin içinde olduğu metrik sisteme çevirmek için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.

Customize -> Units Setup

Açılan pencereden Metric sistemi seçtikden sonra altındaki menüğye tıklayarak metre,cm,mm gibi birimleri seçebilirsiniz. System Unit Setup tıklayarak ayrıca ölçüler arası çevirim yapabiliriz 1 Unit = 1 cm gibi.

Screenshot_1.png   Screenshot_2.png

İpucu : bu değişikliği yaptıkdan sonra parametre kutuları içerisinde rakamların yanına cm yazısı veya mm yazısı eklenir. Bu ipucu yardımıyla her zaman hangi ölçü birim sisteminde çalıştığınızı anlayabilir ve duruma göre Units Setup üzerinden istediğiniz değişikliği yapabilirsiniz.

Çalışma Ekranları (Viewports)

Program arayüzünde en fazla yeri kaplayan ekranlar bizim çalışma ekranlarımızdır. Bu ekranlarda sahnemizi 4 farklı görünüşten görebiliriz.

Screenshot_3.png

Çalışma Ekranlarında Farklı Görünüşlere Geçiş Yapabilirsiniz

Bu Görünüşlerden Bazıları

Top : Üstten Görünüş (Klavye Kısa Yolu T)

Bottom : Alttan Görünüş (Klavye Kısayol Tuşu B)

Front : Önden Görünüş (kalvye Kısayolu F)

Back : Arkadan Görünüş

Left : Soldan Görünüş (Klavye Kısayolu L)

Right : Sağdan Görünüş (Klavye Kısayolu R)

Perspective : Perspektif 3 boyutlu görünüş (Klavye Kısayolu P)

User : Aksonometric Görünüş ( Axonometric Views – Klavye Kısayolu U)

Farklı Çalışma Ekranı Şablonları

3ds Max ara yüzünde yer alan çalışma ekranları toplam 4 tanedir bu sayı üzerine çıkılmaz fakat bu sayı altında farklı ekran görünüş şablonları seçebilirsiniz. Bu şablonları seçmek için herhangi bir çalışma ekranının sol üst tarafında çalışma ekranı isminin üzerine sağ tıklayın ve açılan menüden configure tıklayın. Configure tıkladığınız da yeni bir pencere açılacaktır. Bu pencere üzerinde Layout kısmına geçin ve istediğiniz farklı çalışma ekranı şablonlarından birini beğenerek OK tıklayın. Bu arada beğendiğiniz şablon üstüne mouse ile tıklayarak isimlerini de değiştirebilirsiniz.

Screenshot_4.png

Çalışma Ekranı içinde Objeleri Farklı Görüntüleme

Çalışma ekranlarında dikkatinizi çekitği gibi objeler perspektif görünüşte renkli iken diğer görünüşlerde wireframe (tel kafes)şeklinde yani üzerindeki çizgiler gözükür. İstediğimiz ekran görüntüsünde objeleri farklı şekiller de görüntüleyebiliriz.

  1. Perspektif çalışma ekranın sol üst tarafında perspective isminin üzerine sağ tıklayın açılan menüden Wireframe seçin. Perspektif ekranın içindeki objelerde wireframe olarak görüntülenecektir.

Bu farklı görüntüleme çeşitleri özellikle objeler üzerinde modelleme yaparken veya çalışırken sahnemizi daha rahat görebilmemizi sağlar. Konularda ilerledikçebu farklı görünüşleri uygulamalarımız üzerinde kullanacağız

3ds Max Arayüz ve Temel Bilgiler -5

İstem dışı bir kapanma olduğunda File -> Open tıklayarak bu dizin içinden yedeklenmiş dosyaları açabilirsiniz. 3ds Max bu dosyaları yedeklerken Autobak1.max, Autobak2.max, Autobak3.max isimleriyle 5 dk. ara ile kayıt eder. Bu otomatik olarak yedekleme işlemi 3ds Max ilk kurulduğunda aktifdir. Ayarlarınızı değiştirmek isterseniz;

Customize > Prerefences tıkladığınızda yeni pencerede Files kısmının altından Auto Backup ayarlarını değiştirebilirsiniz.

Enable yanındaki işareti kaldırırsanız otomatik yedekleme işlemini yapmaz.

Number of Autoback Files : 3 sayısını değiştirerek yedeklenen dosya sayısını arttırabilirsiniz. Hemen altından Backup Intervalyedekleme zaman aralığını dakika cinsinden ayarlayabilirsiniz.

Auto Backup File Name karışısındaki isimi değiştirerek yedeklenen dosyaların isimlerini kendiniz belirleyebilirsiniz.